عمان به‌عنوان یکی از کشورهای پیشرو در منطقه خلیج فارس، در سال‌های اخیر به سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری و نوآوری توجه ویژه‌ای نشان داده است. این کشور با فراهم آوردن زیرساخت‌های مدرن، تسهیلات اقتصادی و سیاست‌های حمایتی، زمینه‌ای مطلوب برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی ایجاد کرده است. در این مقاله، فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری در عمان بررسی می‌شود.
زیرساخت‌های فناوری در عمان
عمان طی دهه گذشته سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در زیرساخت‌های فناوری انجام داده است. شبکه اینترنت پرسرعت، مراکز داده پیشرفته و طرح‌های گسترده برای دیجیتالی‌سازی خدمات عمومی، این کشور را به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاران تبدیل کرده‌اند.
از جمله پروژه‌های مهم می‌توان به شهر فناوری عمان (Knowledge Oasis Muscat) اشاره کرد که به‌عنوان قطب نوآوری و فناوری در این کشور شناخته می‌شود. این شهرک فناوری با تمرکز بر هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و تحلیل داده‌ها، فرصت‌هایی استثنایی برای شرکت‌های فناورانه فراهم می‌کند.
حمایت‌های دولتی از سرمایه‌گذاران فناوری
دولت عمان در راستای چشم‌انداز ۲۰۴۰ خود، تلاش می‌کند تنوع اقتصادی را گسترش دهد و از وابستگی به نفت بکاهد. در این راستا، مشوق‌های متعددی برای سرمایه‌گذاران فناوری ارائه می‌دهد:
1. معافیت‌های مالیاتی: سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند از معافیت‌های مالیاتی بلندمدت بهره‌مند شوند.
2. مالکیت ۱۰۰٪ خارجی: در مناطق آزاد عمان، سرمایه‌گذاران خارجی اجازه دارند مالکیت کامل کسب‌وکار خود را داشته باشند.
3. تسهیلات بانکی: دولت همکاری نزدیکی با بانک‌ها دارد تا وام‌های کم‌بهره برای پروژه‌های فناوری ارائه شود.
4. سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه نیروی کار متخصص: عمان با تأسیس دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی در زمینه فناوری، به رشد نیروی کار متخصص کمک کرده است.
صنایع کلیدی فناوری در عمان
چندین صنعت فناوری در عمان مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته است:
۱. هوش مصنوعی و تحلیل داده‌ها
عمان به‌دنبال استفاده از هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف از جمله کشاورزی، سلامت و مدیریت شهری است. تقاضای رو به رشد برای راه‌حل‌های مبتنی بر داده، فرصت‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری در این حوزه فراهم کرده است.
۲. فناوری مالی (فین‌تک)
صنعت فین‌تک یکی از بخش‌هایی است که به‌سرعت در عمان در حال رشد است. دولت از راه‌اندازی پلتفرم‌های پرداخت دیجیتال و بانکداری آنلاین حمایت می‌کند.
۳. زنجیره بلوک (Blockchain)
عمان در حال بررسی استفاده از فناوری زنجیره بلوک در خدمات عمومی و خصوصی است. از جمله پروژه‌های جاری می‌توان به کاربرد این فناوری در مدیریت اسناد و قراردادهای دولتی اشاره کرد.
۴. تجارت الکترونیک
با افزایش استفاده از اینترنت و تغییر سبک زندگی مردم، تجارت الکترونیک در عمان رشد چشمگیری داشته است. سرمایه‌گذاران می‌توانند از این فرصت برای ایجاد پلتفرم‌های جدید بهره‌مند شوند.
۵. فناوری‌های سبز و پایدار
تمرکز عمان بر انرژی‌های تجدیدپذیر و مدیریت هوشمند منابع طبیعی، فرصت‌های بزرگی برای فناوری‌های سبز ایجاد کرده است.
مناطق کلیدی برای سرمایه‌گذاری
عمان دارای چندین منطقه ویژه اقتصادی و شهرک صنعتی است که برای سرمایه‌گذاری در فناوری مناسب‌اند:
1. منطقه آزاد صحار
این منطقه با دسترسی به بنادر و زیرساخت‌های حمل‌ونقل، فرصتی بی‌نظیر برای شرکت‌های فناوری فعال در حوزه لجستیک و زنجیره تأمین ایجاد می‌کند.
2. منطقه آزاد صلاله
با تمرکز بر صادرات و واردات، این منطقه برای سرمایه‌گذاری در تجارت الکترونیک و فناوری‌های مرتبط مناسب است.
3. شهر فناوری عمان (Knowledge Oasis Muscat)
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این شهرک قطب اصلی فناوری در عمان است.
چالش‌ها و راهکارها
سرمایه‌گذاری در عمان، علی‌رغم فرصت‌های بی‌شمار، با چالش‌هایی همراه است:
1. محدودیت بازار داخلی
جمعیت عمان نسبتاً کم است، اما همکاری با سایر کشورهای خلیج فارس می‌تواند این محدودیت را جبران کند.
2. رقابت منطقه‌ای
کشورهایی مانند امارات متحده عربی و عربستان سعودی نیز در جذب سرمایه‌گذاران فناوری فعال‌اند. عمان با تأکید بر سیاست‌های پایدار و شفاف، می‌تواند مزیت رقابتی ایجاد کند.
3. نیاز به نیروی کار متخصص
برای رفع کمبود نیروی انسانی متخصص، عمان باید به سرمایه‌گذاری بیشتر در آموزش فناوری و جذب استعدادهای بین‌المللی بپردازد.
چشم‌انداز آینده
با توجه به تلاش‌های دولت عمان برای تبدیل شدن به یک اقتصاد دانش‌بنیان و سیاست‌های حمایتی گسترده، این کشور پتانسیل بالایی برای جذب سرمایه‌گذاران فناوری دارد.
در بلندمدت، عمان می‌تواند به یکی از قطب‌های فناوری منطقه تبدیل شود، به‌شرط آنکه زیرساخت‌های خود را بهبود داده و همکاری‌های بین‌المللی را گسترش دهد.
